Κοντά στις όχθες του ποταμού Semliki, στη σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, βρέθηκε ένα μικρό κόκαλο από βούβαλο, που προκάλεσε τεράστια αναστάτωση στην επιστημονική κοινότητα. Το λεγόμενο «Κόκαλο του Ishango», ηλικίας περίπου 24.000 χρόνων, αποτελεί ίσως την αρχαιότερη ένδειξη προηγμένης μαθηματικής σκέψης στον άνθρωπο.
Το Μυστήριο των Εγκοπών
Το κόκαλο περιέχει τρεις σειρές από εγκοπές, συνολικά 16 ομάδες αριθμών. Αρχικά, οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι ήταν απλές διακοσμητικές χαράξεις. Ωστόσο, πρόσφατη ανάλυση αποκάλυψε ότι οι εγκοπές παρουσιάζουν σαφείς αριθμητικές σχέσεις:
- Ομαδοποιούνται με συμμετρία και συγκεκριμένα αθροίσματα.
- Υποδεικνύουν δυαδικές συσχετίσεις μεταξύ των στηλών.
- Ενδέχεται να αποτελούν ένα πρωτόγονο αριθμητικό σύστημα για καταγραφή χρόνου ή κύκλων, όπως ο σεληνιακός κύκλος.
Τι Σημαίνει για την Ανθρώπινη Εξέλιξη;
Η σημασία του κόκαλου του Ishango είναι τεράστια. Αν όντως πρόκειται για ένα μαθηματικό εργαλείο, δείχνει πως οι άνθρωποι της παλαιολιθικής εποχής είχαν την ικανότητα αφαιρετικής σκέψης και λογικής επεξεργασίας πληροφοριών πολύ νωρίτερα από ό,τι θεωρούσαμε μέχρι τώρα.
Αυτό σημαίνει ότι η επιστήμη των αριθμών δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα της ανάγκης επιβίωσης, αλλά και απόδειξη μιας πιο βαθιάς, εγκεφαλικής και πολιτισμικής ανάγκης για οργάνωση και κατανόηση του κόσμου.
Η Αρχή της Επιστήμης;
Το Ishango Bone δεν είναι απλώς ένα αρχαιολογικό εύρημα, αλλά ένας πρώτος κρίκος στην ιστορία των επιστημών. Η εξερεύνησή του αποκαλύπτει ότι η δίψα του ανθρώπου για γνώση και οργάνωση προηγήθηκε κατά πολύ της γραφής και των γνωστών αρχαίων πολιτισμών.
Το μικρό αυτό κόκαλο ίσως κρύβει το μυστικό της πρώτης μαθηματικής επανάστασης της ανθρωπότητας. Ένα εύρημα που υπενθυμίζει ότι η πορεία προς τον σύγχρονο πολιτισμό ξεκίνησε πολύ νωρίτερα και από ένα σημείο πολύ πιο βαθύ και στοχαστικό από όσο είχαμε ποτέ φανταστεί.
