Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η πιο αρχαία πόλη στον κόσμο είναι η Φοινικική Βύβλος (σήμερα στον Λίβανο).
Η Βύβλος, ή Τζουμπάϊλ όπως είναι γνωστή σήμερα, είναι μια αρχαία πόλη της Φοινίκης, που βρίσκεται στις ακτές της Μεσογείου, στο σημερινό Λίβανο. Πιστεύεται ότι πρωτοκατοικήθηκε μεταξύ 8800 και 7000 π.Χ. και ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Φοινίκης κατά την αρχαιότητα και ήταν σημαντικό εμπορικό κέντρο και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ναυτιλίας και του εμπορίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η πόλη ήταν επίσης γνωστή για την επεξεργασία και την εξαγωγή του παπύρου, από τον οποίο οι Φοίνικες παρήγαγαν γραφειακά είδη και βιβλία.
Αναφέρεται επίσης και στην Παλαιά Διαθήκη ως μία από τις πόλεις που ίδρυσε ο Χαναανίτης βασιλιάς Αιγίμων. Η πόλη ήταν επίσης γνωστή στον αρχαιοελληνικό κόσμο και ο Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι η Βύβλος ήταν η αρχαιότερη πόλη του κόσμου.
Η Βύβλος καταστράφηκε από τους Ασσυρίους το 664 π.Χ., αλλά ανοικοδομήθηκε και συνέχισε να είναι σημαντική πόλη μέχρι την εποχή των Ρωμαίων. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν τη Βύβλο ως στρατιωτική βάση και εμπορικό κέντρο. Καταστράφηκε ξανά από τους Άραβες το 636 μ.Χ. και στη συνέχεια έχασε την αίγλη της. Ωστόσο, η πόλη εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα και είναι ένα σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο.
Η Βύβλος είναι μια σημαντική αρχαία πόλη με πλούσια ιστορία και πολιτισμό. Η πόλη έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Μεσογείου και συνεχίζει να είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό κέντρο μέχρι σήμερα.
Ως αρχαία πόλη, φυσικά, περιβάλλεται από κάποια μυστήρια.
Ένα από τα πιο γνωστά μυστήρια είναι η τοποθεσία του τάφου του βασιλιά Νουμούν. Ο Νουμούν ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Βύβλου και πιστεύεται ότι κυβέρνησε τον 22ο αιώνα π.Χ. Η τοποθεσία του τάφου του είναι άγνωστη και οι αρχαιολόγοι αναζητούν εδώ και αιώνες.
Άλλο ένα μυστήριο είναι η προέλευση του ονόματος της Βύβλου. Υπάρχουν πολλές θεωρίες, αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί. Μια θεωρία είναι ότι το όνομα προέρχεται από την αιγυπτιακή λέξη “biblos”, που σημαίνει “βιβλίο”. Μια άλλη θεωρία είναι ότι προέρχεται από την ακκαδική λέξη “bêlu”, που σημαίνει “κυρίαρχος”.
Ένα τρίτο μυστήριο είναι η χρήση του παπύρου στη Βύβλου. Οι Φοίνικες ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τον παπύρο για τη συγγραφή βιβλίων και άλλων εγγράφων. Ωστόσο, η ακριβής ημερομηνία και ο τόπος όπου οι Φοίνικες έμαθαν για τον παπύρο είναι άγνωστοι.
Οι αρχαιολόγοι εξακολουθούν να ανακαλύπτουν νέα πράγματα για την αρχαία πόλη της Βύβλου. Είναι πιθανό ότι τα μυστήρια της πόλης θα συνεχίσουν να μας συναρπάζουν για πολλά χρόνια ακόμα.
Όμως πρόκεται πράγματι για την πιο αρχαία πόλη στον κόσμο;
Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση εξαρτάται από τον ορισμό της “πόλης”. Εάν ο ορισμός είναι μια συνεχής κατοίκηση σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία, τότε η απάντηση είναι πως η αρχαιότερη πόλη στον κόσμο είναι η Ιεριχώ, η οποία βρίσκεται στη Δυτική Όχθη. Τα αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι πρωτοκατοικήθηκε γύρω στο 9.000 π.Χ.
Ωστόσο, εάν ο ορισμός της “πόλης” περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη μιας πολιτικής οργάνωσης, τότε η απάντηση είναι πιο περίπλοκη. Υπάρχουν πολλές πόλεις στον κόσμο που πιστεύεται ότι ιδρύθηκαν πριν από την Ιεριχώ, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτές οι πόλεις είχαν αναπτύξει μια πολιτική οργάνωση.
Μερικά παραδείγματα άλλων αρχαίων πόλεων που συχνά αναφέρονται ως οι πιο αρχαίες στον κόσμο είναι:
-
Χαττούσα, η πρωτεύουσα της Χεττιτικής Αυτοκρατορίας, η οποία ιδρύθηκε γύρω στο 1600 π.Χ.
-
Χαλεπ, μια αρχαία πόλη στη Συρία που πιστεύεται ότι ιδρύθηκε γύρω στο 5.000 π.Χ.
-
Κουρούκ Χατζί, μια αρχαία πόλη στο Ιράκ που πιστεύεται ότι ιδρύθηκε γύρω στο 6.000 π.Χ.
Στο τέλος, η απάντηση στο ερώτημα ποια είναι η πιο αρχαία πόλη στον κόσμο είναι θέμα συζήτησης. Οι αρχαιολόγοι εξακολουθούν να ανακαλύπτουν νέα στοιχεία για αρχαίες πόλεις και είναι πιθανό ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα αλλάξει στο μέλλον.
Ένα από αυτά είναι το Γεμπεκλί Τεπέ στην Τουρκία.
Το Γκεμπεκλί Τεπέ είναι μια αρχαιολογική θέση στη σημερινή Τουρκία, που βρίσκεται ακόμα υπό ανασκαφή. Το 2018 ανακηρύχθηκε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
Πρόκειται για ένα τεχνητό ύψωμα 15 m και διαμέτρου περίπου 300 m. Βρίσκεται σε υψόμετρο 760 m, στη Νοτιοανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία και απέχει 12 χιλιόμετρα από την πόλη Ούρφα.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο Γκεμπεκλί Τεπέ ξεκίνησαν το 1994 από μια ομάδα Γερμανών και Τούρκων αρχαιολόγων με επικεφαλής τον Klaus Schmidt. Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει μια σειρά από κυκλικά κτίρια που χρονολογούνται από την 10η χιλιετία π.Χ. έως την 7η χιλιετία π.Χ.
Τα κτίρια αυτά είναι κατασκευασμένα από πέτρες και είναι διακοσμημένα με τεράστιες στήλες που απεικονίζουν ζώα, όπως ταύρους, λιοντάρια, αρκούδες και φίδια. Οι στήλες αυτές είναι λαξευμένες με μεγάλη επιδεξιότητα και είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα προϊστορικής τέχνης.
Το Γκεμπεκλί Τεπέ θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα του 20ού αιώνα. Η ανακάλυψη των κυκλικών κτιρίων με τις τεράστιες στήλες έχει αναδιαμορφώσει την κατανόησή μας για τη Νεολιθική εποχή.
Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι τα κυκλικά κτίρια στο Γκεμπεκλί Τεπέ ήταν τόποι λατρείας. Οι στήλες με τα ζώα αντιπροσωπεύουν πιθανώς θεότητες ή πνεύματα της φύσης. Τα κτίρια αυτά μπορεί να αποτελούσαν το κέντρο μιας τοπικής θρησκευτικής κοινότητας.
Το Γκεμπεκλί Τεπέ είναι ένα σημαντικό μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η ανακάλυψή του έχει φωτίσει μια σκοτεινή περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας και έχει προσφέρει νέες γνώσεις για τις απαρχές της θρησκείας και της τέχνης.
Τα κυκλικά κτίρια με τις τεράστιες στήλες στο Γκεμπεκλί Τεπέ δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί είχαν ένα οργανωμένο σύστημα θρησκευτικής λατρείας. Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να είχαν αναπτύξει επίσης μια μορφή πολιτικής οργάνωσης.
Συμπερασματικά, το Γκεμπεκλί Τεπέ είναι ένα σημαντικό αρχαιολογικό ευρήματα που ρίχνει φως στις απαρχές της ανθρώπινης πολιτιστικής ανάπτυξης. Μπορεί να μην είναι η πιο αρχαία πόλη στον κόσμο από την άποψη της συνεχούς κατοίκησης, αλλά είναι πιθανό να ήταν ένα από τα πρώτα μέρη στον κόσμο όπου οι άνθρωποι ανέπτυξαν μια μορφή πολιτικής οργάνωσης.